Araç kullanırken yapılan en büyük hatalardan biri de yorgun ve uykusuzken yola çıkmak olmaktadır. Uykunun tam olarak alınmadığı durumlarda ya da yorgun hissedilen anlarda araç kullanımı, ciddi büyüklükte trafik kazalarına neden olabilmektedir. Araştırmalara göre trafik kazalarının çoğunun sebebi, yorgunluk ya da uykusuzluk sonucu sürücülerin uyuyakalmasından kaynaklanmaktadır.
Araç kullanırken uyku gelmemesi için her şeyden önce dinlenmiş ve dinç bir şekilde yola çıkmak gerekmektedir. Bu soruna dair uygulanması gereken en etkili ve kesin çözüm yolu budur. Ancak bunun yanında da dikkat edilmesi gereken önemli noktalar bulunmaktadır. Hazırladığımız bu içerikte; araç kullanırken uykunun gelmemesi için yapılması gerekenleri açıkladık.
Araç Kullanırken Neden Uykumuz Gelir?
Araç kullanırken en çok karşılaşılan sorunlardan biri uykunun gelmesidir. Pek çok sürücü özellikle uzun yola çıktıklarında uyku bastırması nedeniyle mola vermek zorunda kalabilir. Peki, neden araç kullanırken uykumuz gelir?
Yorgunluk nedeniyle uykunun gelmesi son derece normaldir. Bunun yanında araç kullanırken uykunun gelmesinin de geçerli sebepleri vardır. Yapılan araştırmalara göre araç koltuğundan kaynaklanan küçük titreşimlerin beyni ve vücudu uykuya daldırdığı belirlenmiştr. Araç kullanımı sırasında oluşan kesintisiz ve düşük frekanslı titreşimlerin araç sürücüsünde kademeli olarak uykuyu tetiklediği düşünülmektedir. Üstelik bu durum, yeteri kadar uyunduğunda dahi geçerlidir. Kısacası, uykunuzu almış ve iyi dinlenmiş olsanız bile araç kullanırken uykunuz gelebilir.
Araç Kullanırken Yorgunluk Ve Uyku Belirtileri
Araç kullanırken sürücünün dikkatini dağıtan nedenlerden biri olan uyku, trafik kazalarına kadar uzanan ciddi sorunlara sebebiyet verebilmektedir. Bu nedenle, uykusuz ve yeteri kadar dinlenmemiş şekilde yola çıkmak son derece tehlikelidir. Özellikle uzun yol seyahatlerinde, direksiyon başında sürücünün uykusu geldiğinde çok gecikmeden araç sağa çekilmeli ve mola verilmelidir. Araç kullanırken oluşabilen yorgunluk ve uykusuzluğun bazı belirtileri olmaktadır. Bu belirtiler genel olarak şöyledir:
- Gözlerin karıncalanması
- Ensede gerginlik
- Sırt ağrıları
- Esneme
- Başı dik tutmakta güçlük çekilmesi
- Gözleri belirli bir noktaya odaklamada güçlük çekilmesi
- Trafik işaretlerinin atlanması ya da hatırlanmaması
- Şeridi korumakta zorlanma
- Huzursuzluk ve sinirlilik
- Bulanık görüş
Sözü edilen bu belirtilerden biri ya da birkaçı meydana geldiği takdirde araç kullanmanın sonlandırılması, hayati önem taşımaktadır.
Araç Kullanırken Uyku Gelmemesi İçin Ne Yapmalı?
Araç kullanırken uyuyakalmak, hayatı tehlikeye atan sonuçlar ortaya çıkarabilir. Özellikle şehirler arası yolculuklarda, sürücü koltuğunda yorgun düşmek mümkündür. Ancak her zaman uyanık kalmak ve dikkatli olarak yola odaklanmak gerektiği unutulmamalıdır. Bunun yanında, araç kullanırken uyanık kalmak için alınabilecek bazı önlemler de bulunmaktadır. Yazımızın devamında, uyku gelmemesi için seyahatler sırasında dikkat edilecek adımları bulabilirsiniz.
1- Yola Çıkmadan Önce Uykunuzu İyi Alın.
Eğer uzun bir yolculuğa çıkma planınız varsa, yola çıkmadan önce uykunuzu iyi almaya çalışın. Seyahat öncesinde en az 7 saatlik bir uyku ile dinç ve dinlenmiş bir şekilde yola çıkabilirsiniz. İyi alınmış bir uyku ile yolculuğunuz sırasında tetikte kalabilir ve dikkatli bir şekilde araç kullanabilirsiniz.
Yolculuğa çıkmadan önceki gece yeterince uykusunu alamayan insanların, ertesi gün diğerlerine göre üç kat daha düşük konsantrasyona sahip olduğu görülmektedir. Bu durum da hem kendileri, hem de trafikte yer alan diğer kişiler için büyük tehlike yaratmaktadır. Uykusuzluk, refleksleri yavaşlattığı gibi kontrolü kaybetmenize de neden olabilir.
2- Yolculuk Öncesinde Güzel Bir Kahvaltı Yapın.
Yolculuk öncesinde, size enerji verecek ve seyahat sırasında psikolojik ya da fiziksel duyularını koruma altına alacak güzel bir kahvaltı yapın. Kahvaltıda alacağınız besinler, sağlıklı bir araç kullanımı için ihtiyacınız olan pek çok şeyi hazırlamaktadır. Protein, karbonhidratlar ve mineraller bakımından zengin bir kahvaltı ile yolculuk süresince sizi zinde tutacak bir başlangıç yapabilirsiniz.
3- Aracınızı İyi Havalandırın.
Araç kullanırken uyku getiren önemli etkenlerden biri de hava durumudur. Sıcak havalarda yapılan yolculuklarda kaza riskini artıran en önemli faktörlerden biri de araç için sıcaklığının fazla olmasıdır. Çünkü ısının artması, uykuyu getirebilmektedir. Sıcak bir araç içinde sürüş yapmak, oksijen kaynağının azalmasına ve uykuya neden olabilir. Aynı zamanda, yeteri kadar havalandırılmamış araçla yapılan yolculuklar da bir o kadar tehlikelidir.
Araç içi sıcaklığın artması sonucu sürücüde gerginlik artabilir, baş dönmesi ve mide bulantısı yaşanabilir. Yaşanan bu durumlar da sürüş sırasında kontrol kaybetme riskini artıracaktır.
4- Yolculuk Yaparken Hafif Besinler Tüketmeye Çalışın.
Uzun yolculuklar esnasında, yol boyunca ağır yemekler yemek uykuyu getirebilir. Ağır ve çok fazla yiyecek yiyen sürücülerin uykuya dalma ihtimalleri daha yüksektir. Bu nedenle yolculuk sırasında hafif atıştırmalıklar tüketilmelidir.
Kırmızı et ve karmaşık karbonhidratlar gibi yemekler sindirimi zor olduğu için uyku hissine yol açabilir. Bu durumda vücudun yediklerini sindirmek için daha fazla enerji harcaması gerekir ve yorgunluk hissi oluşur. Hafif ve dengeli bir yemek daha doğru bir tercih olacaktır.
Tüm bunların yanında aç kalmamak da son derece önemlidir. Açlık hissedildiğinde hemen bir şeyler atıştırılmalı ya da mola verildikten sonra hem dinlenmeli, hem de hafif yemekler yenmelidir.
5- Yorgun Hissettiğiniz An Kısa Bir Mola Verin.
Uzun süre araç kullanmak stresli olduğu kadar yorucu bir aktivitedir. Sürekli dikkatli olmak ve ufuk çizgisine odaklanmak çok fazla enerji kaybına yol açabilmektedir. Bu durumun önüne geçebilmek için sık sık dinlenmek ve temiz hava alarak, stres seviyesini azaltmak gerekmektedir.
Yorgunluk hissedildiği an verilen kısa molalar ile dikkat ve beyin aktivitesinin artırılması sağlanabilir. Uzun yolculuklarda, her iki saatte bir 10 – 15 dakikalık bir mola ile dinlenebilir ve dikkatinizi toplamak için zihninizi temizleyebilirsiniz. Bu şekilde, sürüş kalitesi artacak ve reflekslerin kontrolü sağlanabilecektir.
6- Araç Kullanırken Dikkatinizi Verin ve Aşırı Hız Yapmayın.
Araç kullanımı sırasında dikkat tamamiyle yola odaklanmalıdır. Dalgın bir zihin ya da farklı bir duruma odaklanma dikkati dağıtabilir ve uykunun gelmesini tetikleyebilir. Aynı zamanda aşırı hızda araç kullanmak, sürekli tetikte kalmaya zorladığı için daha hızlı yorulmanıza yol açacaktır. Bu nedenle normal hızda araç kullanmak daha doğru olacak ve enerjinizi uzun süre kullanmanıza olanak sağlayacaktır.
7- Yeni Bir Günün İlk Saatlerinde Yola Çıkmamaya Çalışın.
Günün ilk saatlerinde, özellikle 02.00 – 05.00 saatleri arasında yola çıkmak önerilen bir durum değildir. Vücudun bu saatler arasında uyumaya odaklandığı ve uyku haline geçmek için alarm verdiği bilinmektedir. Kısacası, bu saatler arasında aşırı rahatlama haline alışkındır ve derin uyku durumuna daha çabuk geçer. Bu nedenle, bu saatler arasında zorunlu olmadıkça araç kullanılmamalıdır.
8- Kullandığınız İlaçlara Dikkat Edin.
Düzenli olarak kullanılan bazı ilaçlar uyku getirebilmektedir. Özellikle soğuk algınlığı, alerji ve iç kulakla ilgili hastalıklar için kullanılan ilaçların çoğunun yan etkilerinden biri uyku halidir. Bu tip ilaçlar kullanıldığında, araç kullanmak tehlikeli sonuçlara yol açabilir. Eğer kullanılan bu ilaçların belirli bir süre alınmaması, önemli sorunlara yol açmayacaksa; araç kullanmadan önce ilaçların alınmasına son verilmelidir. Bunun yanında, ilaçların düzenli kullanılması şartsa, bu dönem içinde araç kullanılmamalıdır.
Araç kullanırken uyku gelmesine neden olabilecek ilaçları almaktan kaçınmak gerekir. Bu nedenle, kullandığını ilaçların yan etkilerini incelemeniz gerekir. Aldığınız herhangi bir ilacın olası tehlikeleri ve yan etkileri hakkında doktorunuza ya da eczacınıza danışabilirsiniz.
9- Yolculuğunuz Esnasında Bir Yakınınızın Size Eşlik Etmesini İsteyin.
Yolculuğunuzda size eşlik etmesi için bir arkadaşınıza ya da ailenizden birine teklifte bulunabilirsiniz. Yanınıza biri ile seyahat ederken uyanık kalmak daha kolay olacaktır. Bu durum özellikle gece yapılan yolculuklarda önemli avantajlar sağlayacaktır.
Beraber yolculuk yaptığınız kişi, yorulduğunuz ya da uykusuzluğa dayanamadığınız durumlarda sizin yerinize aracı kullanabilir. Böylece her iki tarafta belirli sürelerde dinlenerek, rahat bir şekilde sürüş yapma şansı yakalayabilir.
10- Kesinlikle Alkollü Araç Kullanmayın.
Alkollü araç kullanmak, hangi koşulda olursa olsun, kabul edilebilir bir durum değildir. Alkol kullanımı sonucunda dikkati toplama, reflekslerin kontrolü ya da uyanık kalma gibi durumların yapılması zorlaşmaktadır. Bunun yanında az miktarda alınsa bile alkol, vücudu yatıştırıcı ve kısıtlayıcı bir etkiye sahiptir. Sürüş sırasında alkollüyseniz; uyku hissi her an oluşabilir ve bunun sonucunda büyük kazalara neden olabilirsiniz.
Alkol yanında antidepresanlar, uyku hapları ya da anti – alerjik haplar kullanmak da aynı sonuçlara yol açabilir. Bu ilaçların neden olduğu uyuşukluk veya uyku hissi araç kullanımına engel oluşturmaktadır.
Olası kaza ya da araçların karşılaşabileceği hasar durumlarından sonra güvence alabilmek ve masrafları kolayca karşılayabilmek için araç kasko sigortası seçeneklerini incelemelisiniz.