Bireysel Emeklilik Sistemi olarak uygulamaya konulan ve kişilerin emeklilik dönemlerinde daha rahat bir hayata sahip olmalarını amaçlayan sigorta türü, gelecek planlaması aşamalarında sıklıkla tercih edilmektedir. Ancak maaşlardan kesilen prim oranları nedeniyle kimi sigortalılar, sistemden çıkış yapmanın yollarını ararlar. Bugün için değil, gelecek için yatırım yapmanızı sağlayan BES kapsamında uygulanan 4632 Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu da bu aşamada kullanım alanı bulmaktadır.
4632 Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu Nedir?
4632 Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu; kişilerin emeklilik dönemlerinde ek gelir kazanmalarını ve birikimlerini geri alabilmelerini sağlayan bir amaca hizmet eder. Bu kanun ışığında sigortalılar ekonomik kalkınmaya katkıda bulundukları gibi çalışma hayatları sona erdiğinde de yaşam kalitelerini yüksek tutabilirler. Bu kanunun kapsadığı durumlar; emeklilik şirketlerinin kuruluş ve çalışma düzenini sağlamak, yatırım fonlarının toplanması ve değerlendirmesini yapmak, kamuoyuna gerekli bilgileri vermek ve bireysel emekliliğe dair diğer esas ve usulleri düzenlemek olarak belirlenmiştir. Kanun hükmünde yer almayan durumlar için sermaye piyasası ve sigortacılık mevzuatı temel alınarak, genel hükümler uygulanır.
4632 Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu Amaçları Nelerdir?
BES uygulamasının yürürlüğü girmesini sağlayan 4632 Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu, pek çok konu üzerinde yoğunlaştığı gibi çeşitli amaçlara da hizmet eder. Kanun kapsamında geliştirilmiş ve yapılması planlanan durumlar şu şekildedir:
- Ekonomiyi canlandırmak ve uzun süreli kaynak oluşturmak.
- İstihdamda artış meydana getirmek.
- Kalkınmayı sağlamak.
- Kişiler için birikim fikrini desteklemek ve oluşturmak.
- Emeklilik üzerine çalışan şirketlerin çalışma düzenini kurmak.
- Bireysel emekliliğe dair usulleri düzenlemek.
Bireysel Emeklilik Sistemi – BES Nedir, Ne İşe Yarar?
Bireysel Emeklilik Sistemi ya da bilinen adıyla kısaca BES, çalışma hayatı sona erdiğinde de hayat standartlarını sürdürmesi için kişiler için sunulan bir sistemdir. Bu sistem aracılığıyla sigortalılar, emekli maaşlarına ek olarak BES sistemi üzerinden maaş alabilirler. Sigorta kapsamında yer alan kişiler, emeklilik zamanları geldiğinde biriken primleri tek seferde çekebildikleri gibi maaş sistemi gibi taksit şeklinde de alabilmektedirler. Sigortalının emeklilikte rahat bir yaşama sahip olması için gerekli tüm finansal olanakları sunan sistem, devlet katısı ile de garanti altına alınmaktadır.
BES sistemi iki farklı türe ayrılır. Bunlardan ilki isteğe bağlı kişiye özgü yapılırken diğeri Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi adı altında değerlendirilir. Zorunlu BES tüm çalışanlar için adından da anlaşılacağı gibi zorunlu bir uygulamadır. Tüm işverenler çalışanlarını, bu sisteme kayıt etmekle yükümlüdürler. Ancak sistemde kalma zorunluluğu bulunmaz.
Zorunlu BES kapsamında, sistemde yer alan kişinin maaşından her ay %3 oranında belirlenen miktarda kesintiler yapılır. Bu kesintiler sonucunda biriken tutar, kişi emekli olduğunda kendisine iade edilmektedir. Sistem için ayrılan devlet katkısı ise %25 oranındadır.
BES türleri ve kapsamları hakkında daha fazla şey öğrenmek için; Bireysel Emeklilik Zorunlu Mu? Bes Kapsamı yazımızı okuyabilirsiniz.
Zorunlu BES Kimleri Kapsar?
Zorunlu Bireysel Emeklilik, işverenler tarafından yaptırılması zorunlu tutulmuş bir sistemdir. 2017 tarihi itibariyle yürürlüğe giren kanın ile zorunlu hale getirilmiş bu sistem, 45 yaşın altındaki tüm çalışan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarını kapsamaktadır. 45 yaşını doldurmuş çalışanlar ise kapsam dışında kalmaktadır. Tüm çalışanlar, çalışmaya başladıkları andan itibaren BES’e otomatik dâhil edilirler. Bu sistem uygulaması, kamu ya da özel tüm sektörler için geçerlidir.
BES sistemine kaydolmak zorunlu bir uygulamadır. Ancak kişiler istedikleri takdirde sistemden çıkış yapabilirler. Girişin mecburi ancak devamlılığın isteğe bağlı olduğu bir sistemdir.
Zorunlu BES ile ilgili detaylı bilgi için Zorunlu Bireysel Emeklilik Kimleri Kapsıyor? yazımızı inceleyebilirsiniz.
BES Giriş İşlemleri Nasıl Yapılır?
Bireysel Emeklilik Sistemine giriş yapabilmek için gönüllü ya da zorunlu başvuru modellerinden birini seçmek gerekir. Zorunlu BES uygulaması, özel ve kamu sektöründe çalışan tüm kişiler için işverenler tarafından yapılır. Bu nedenle, kişilerin sisteme giriş prosedürlerini takip etmesine gerek yoktur.
İsteğe bağlı olarak BES uygulamasını kullanmak isteyen kişiler ise, emeklilik şirketleri ile bağlantı kurarak sisteme giriş başvurusu yapabilirler. Şirket prosedürlerinde yer alan fonları inceleyerek uygun model belirlenir, aylık prim bedelleri hesaplanır ve sisteme giriş gerçekleşir. BES giriş işlemleri, alanında uzman biri ile yapıldığında daha sağlıklı ve doğru sonuçlar verecektir. Başlangıç itibariyle oluşturulan fonlar, zaman içinde değişim gösterebilir ve ilerleme kaydedebilir. Bu nedenle sigorta ya da emeklilik şirketleri ile çalışmak büyük avantaj sağlayacaktır.
BES giriş işlemleri ile detaylı bilgi almak için Sigorta Dünyası çalışanlarına ulaşabilirsiniz. Ayrıca Bireysel Emeklilik Giriş İşlemleri Nasıl Yapılır? yazımızda aradığınız her şeyi bulabilirsiniz.
BES Avantajları Nelerdir?
BES, emekliler için huzurlu ve rahat bir hayat planlaması yapmak amacıyla geliştirilmiş bir uygulamadır. Beraberinde de pek çok avantaj ve kolaylık getirmektedir. Çalışma hayatı sona erdiğinde kişiler için emekli maaşları yanında ek bir gelir fırsatı sunan Bireysel Emeklilik Sisteminin avantajları şu şekilde sıralanabilir:
- Kişinin birikim yapmasını sağlar.
- Birikimleri topluca alabildiği için yeni yatırım alanları doğar.
- Emekli maaşının yetmediği durumlarda ek gelir oluşturur.
- Çalışamama durumu yaşandığında ekonomik güvence sağlar.
- Ülke genelinde tasarruf açığının kapanmasına destek olur.
- Sigortalı yaşam kalitesini yüksek tutabilir ve koruyabilir.
- Erken emeklilik olanağı sağlar.
- Sistemden çıkış yapmak kolaydır.
- Belirli oranlarda devlet katkısı alınabilir.
BES’in sunduğu avantajları ve dezavantajları kıyaslayabileceğiniz Bireysel Emekliliğin Avantajları Ve Dezavantajları Nelerdir? yazımızı incelemenizi öneririz.
BES İptali Nasıl Yapılır?
Bireysel Emeklilik Sisteminden çıkış yapmak isteyen sigortalılar iptal işlemini kolaylıkla yapabilirler. BES zorunlu yapılması gereken ancak sistemde almayı isteğe bırakan biri sigorta modelidir. Bu nedenle adaylar arzu ettikleri anda sistemden çıkabilirler. Genel olarak sistemden çıkmak isteyen adayla Zorunlu BES kapsamında değerlendirilen kişilerdir. Zorunlu BES’ten ayrılmak isteyen adaylar, başvurudan itibaren ilk 2 ay içerisinde iptal işlemlerini başlatabilirler. İptal için başvuru taleplerini, anlaşma sağladıkları sigorta şirketi yetkililerine ulaşarak ya da online alanları kullanarak gerçekleştirebilirler.
İptal süreci başladığında BES çıkışı için sigorta şirketinden online olarak iptal talep formu isteğinde bulunabilirsiniz. Ayrıca ilgili şirkete dilekçe göndererek de iptal talebinizin oluşmasını sağlayabilirsiniz.
Cayma hakkı için verilen 2 aylık süreyi geçiren adaylar da iptal için kolayca başvuru yapabilirler. Ancak, maaşlarından yapılan kesinti tutarı ilk 20 iş günü içerisinde iade olacaktır. Cayma süresi içinde başvuru yapan adayların ise ödemeleri hiçbir kesinti yapılmadan ilk 10 iş günü içinde yapılacaktır.
Bireysel Emeklilik Sisteminden çıkış yapmak için izlemeniz gereken adımların tamamına Bes - Bireysel Emeklilik İptali Nasıl Yapılır? yazımızdan ulaşabilirsiniz.
BES Parası Nasıl Çekilir?
Bireysel Emeklilik Sisteminden emeklilik döneminde alınacak tutar, sisteme giriş zamanlarına göre değişebilmektedir. Sisteme erken girişlerde alınacak meblağ, birikim daha fazla olacağı için yüksek olurken geç girişlerde daha düşük olabilmektedir. Bunun yanında sisteme giriş yapıldıktan sonra belirlenen süre dolmadan çıkıldığında, süre sonunda çıkışlara göre ödeme farklılıkları olabilmektedir.
Sistemden emeklilik halinde ayrılma gerçekleştiğinde, ödeme alabilmek için sistemde en az 10 yıl kalma şartını yerine getirmiş olmak gerekir. Ayrıca sigortalı 56 yaşını doldurmuş olmalıdır. Bu durumda primlere ek olarak %25 oranında devlet katkısından da yararlanılabilmektedir.
Ölüm ya da maluliyet durumu yaşandıysa para çekim şartları farklı işler. BES katılımcısı emeklilik süresini tamamlamadan vefat ettiyse, yatırılan tüm primler yasal olarak hak sahibi sayılan kişilere ödenir. Sigortalı sakatlık durumu ile karşılaşmışsa sistemden hiçbir şekilde zarar etmeden ayrılma hakkına sahip olur. Ayrılma talebi oluşturduğu anda kişiye, ilgili sigorta şirketi, yatırılmış tüm prim tutarlarını ve fon kârını dâhil ederek ödeme yapmaktadır.
Sistemden isteğe bağlı olarak ayrılmak isteyen adaylar ise başvuru tarihinden itibaren ilk 2 ay içinde, cayma haklarını kullanabilirler. Bu şekilde iptal talebinde bulunan kişilere, talepleri onaylandıktan sonraki ilk 10 iş günü içerisinde ödeme yapılır. Maaşlarından kesilen prim tutarının tamamı iade edilir. Eğer cayma hakkı için tanınan süre aşılmışsa bu 10 günlük süre 20 güne uzar. Ancak ödenecek meblağda bir değişim yaşanmaz.
BES üzerinden para çekme işlemi hakkında her detaya Bireysel Emeklilik Parası Nasıl Çekilir?yazımızdan ulaşabilirsiniz.
BES Sorgulama Nasıl Yapılır?
BES sorgulaması yapmak ve birikimlerinizi kontrol etmek için izlemeniz gereken yol hayli basittir. BES’e otomatik olarak kaydı yapılmış özel veya kamu sektöründe çalışanlar; e-devlet sistemi üzerinden sorgulama yapabilirler. Şifreleri ile sisteme giriş yapan kullanıcılar, arama butonu üzerinden “Bireysel Emeklilik Otomatik Katılım Sistemlerinde Devlet Katkısı Sorgulama” araması yaparak sorgulama sayfasına ulaşım sağlarlar. Bu sayfada sistemde yer alan bilgileri, birikim durumları ve süreç ile ilgili tüm detayları inceleyebilirler.
İsteğe bağlı BES uygulamasını kullanmak isteyen adaylar ise Sigorta Dünyası üzerinden bize ulaşarak, konu hakkında bilgi alabilirler. Yeni kayıt oluşturmak ya da sistemde yer alan kendilerine ait bilgileri sorgulamak için uzmanlarımıza, günün her saati başvurabilirsiniz.
Ücretsiz BES sorgulaması yapmak için hemen başvuru formunu doldurun.
