Obezite, tüm dünyada milyonlarca insanı etkileyen ve son derece yaygın olan bir sağlık sorunudur. Vücut yağ oranının yüksek olması ve vücut kitle indeksinin 30 olmasıyla tanımlanan obezite problemini kontrol altına almak, basit bir kilo verme diyetine başlamaktan daha fazlasını gerektirecektir.
Obeziteyi önlemek ve bu hastalıktan korunmak için pek çok hususa dikkat etmek ve alışkanlıkları değiştirmek, aynı zamanda yaşam kalitenizi arttırmak gerekiyor. Gereken önlemlerin alınmaması halinde, birçok insan için obezite ciddi bir sorun haline gelebilir. Obeziteye karşı korunma sağlanması için de ilk adım, bu konuda halkın bilinçlendirilmesi olacaktır.
Obezite Nedir?
Obezite vücudun yağ kitlesinin yağsız kitleye oranının aşırı artması olarak tanımlanan bir hastalıktır. Bir başka deyişle obezite, kişilerin boylarına oranla kilolarının fazla olması anlamına gelir. Dünyada ve ülkemizde hızlı bir biçimde ilerleyen obezite oranları her geçen gün de hızla artmaya devam etmektedir.
Obezite, ortalama yaşam ömrü uzadıkça hayat kalitesini düşüren, insanların üretim kapasitelerini azaltan ve mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Aynı zamanda obezitenin birçok farklı nedeni de bulunmaktadır. Yine de bu hastalığın oluşmasındaki en büyük etken hareketsiz yaşam ve sağlıksız beslenme olmaktadır. Genel olarak obeziteye neden olan sorunlar şöyle sıralanabilir:
- Fazla ve hatalı beslenme düzeni
- Fiziksel aktiviteye zaman ayırmamak
- Yaş, cinsiyet eğitim düzeyi, sosyo-kültürel etmenler, gelir durumu
- Hormonal ve metabolik etmenler
- Genetik, psikolojik etmenler
- Çok düşük enerjili diyetler uygulama
- Sigara ve alkol kullanımı
- Kullanılan bazı ilaç türleri
- Doğum sayısı ve sık doğum aralığı
- Anne sütünün yetersiz alınması
Sağlıklı Vücut Ağırlığı Nedir?
İdeal kilo beden kitle indeksine yani kısaca BKİ’ye göre belirlenir. Beden kitle indeksi, boyun karesinin vücut ağırlığına bölünmesiyle elde edilmektedir ve şu şekilde sınıflandırılmaktadır:
- BKİ 18,5 olanlar zayıf,
- BKİ 18,5 - 25 arasında ise normal kilolu,
- BKİ 25 - 30 arasında olanlar fazla kilolu,
- BKİ 30 - 40 arasındakiler ise ise obez,
- BKİ 40 ve fazlası olanlar da morbit obez olarak sınıflandırılır.
Sözü edilen bu değerler, boy uzunluğu ile bağlantılıdır. Ancak değerlerin bu aralıklarda olması, sağlıklı bir kilonun var olduğu anlamına gelmez. Sağlıklı kilo için bireyin vücut bileşeni de önemlidir ve bu sınırların altında ya da üstünde yer almak, önemli sağlık sorunlarının işareti olabilir.
Obeziteyi Önlemek İçin Ne Yapmak Gerek?
Obeziteyi önlemek için sağlık uzmanları, bugüne kadar pek çok farklı yöntem geliştirmiş ve tedaviler hazırlamıştır. Bununla birlikte Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), temelde 3 önemli noktaya dikkat edilmesi gerektiğine dikkat çekmektedir:
- İlk olarak, sağlıklı beslenme alışkanlıklarını ve egzersizi teşvik etmek gerekir.
- İkincisi; sağlıklı, az yağlı, yüksek lifli gıdalara yer verilen beslenme düzenleri geliştirilmelidir.
- Son olarak sağlık uzmanları, kilo vermesi gereken insanları etkin bir şekilde desteklemeli ve eğitmelidir.
Bireysel düzeyde, obezite ile mücadeleye yardımcı olmak için yapabileceğiniz çok sayıda küçük ama önemli değişiklik yapılabilir. Bu değişikliklere dair tüm detayları, yazımızın devamında açıkladık.
1. İşlenmiş Gıdalardan Uzak Durun.
İşlenmiş gıdaların tüketimi, obezite riski ile doğrudan bağlantılıdır. Yağ, tuz ve şeker oranı yüksek yiyecekler, yalnızca sağlıksız olmanıza neden olmaz; aynı zamanda aşırı yemeyi ve sürekli aç olmayı da teşvik eder. Bu yüzden paketlenmiş ya da işlenmiş gıdaları tüketmeye son verilmeli ve öğünlerinize ya da atıştırmalıklarınıza daha fazla bütün yiyecek ve taze meyve ve sebze eklemelisiniz.
2. Fiziksel Aktivitenizi Artırın.
Sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite, obezite riskini azaltmada, hatta zaten obez veya aşırı kiloluysanız, bununla mücadelede her zaman en önemli yöntemdir. Makul miktarda yapılan egzersizler bile, kilo vermenize yardımcı olmak için büyük destek sağlayabilir. Yürüme, yürüyüş, koşu, yüzme ve bisiklete binme gibi hareketli aktiviteler enerji harcamanızı artıracaktır. Böylece yağ yakmanıza ve kas ağırlığınızı artırmanıza yardımcı olacaktır.
3. Yeterince Uyuduğunuzdan Emin Olun.
Uykusuzluk birçok farklı yoldan obeziteye yol açabilir. Yeteri kadar uyumayan insanlar, kilo vermede kalori yakma anlamında en etkili yol olan egzersiz için yorgun hissederler. Uykusuz kişiler, daha uzun süre uyanık oldukları ve yemek için daha fazla fırsata sahip oldukları için daha fazla kalori alacaklardır. Üstelik, uykusuzluk iştahı kontrol eden temel hormonların dengesini bozar ve bu nedenle uykusuz insanlar normalden daha aç hissederler.
4. Bol Bol Su İçin.
Genelde insanlar, açlıkla susuzluğu karıştırır ve aç olduklarını düşündükleri için yemek yerler. Uzmanlar yetişkin bir bireyin her gün 8-10 bardak su içmesi gerektiğini önermektedir. Su vücutta bulunan gereksiz maddeleri temizler ve arındırır. Obeziteyle mücadelenin yanı sıra sağlıklı bir hayat için bol bol su içilmelidir.
5. Sağlıklı Beslenin ve Acıktığınızda Yemek Yiyin.
Uzmanlar günde 2.000 kalori tüketilmesinin yeterli olduğunu söylemektedir. Aynı zamanda diyetinin süt ürünleri, et, tahıl, meyve, sebze ve baklagiller gibi gıdaları içermesini gerektiğiniş belirtirler. Obezite ile mücadelede düzenlenen diyetler, farklı bir şekilde düzenlense de uzmanların standartlarına göre ayarlanmaktadır. Bu durumda sağlıklı ve yeterli beslenme, obeziteyi önlemek için en etkili yollardan biri olmaktadır.
Araştırmalar sonucunda, sağlıklı ve fit bir görünüme sahip olan insanların büyük bir çoğunluğu, sadece acıktıklarında yemek yemektedir. Besine ihtiyacı olduğunu vücut belirttiğinde yemek yemek, obeziteyi önlemek için iyi ve etkili yollardan biridir. Aynı zamanda yemeklerin daha yavaş yenmesi de bir diğer etkili yöntem olacaktır.
6. Kilo Kontrolü Yapın.
Fazla kilo artışını hissettiğinizde, uzun bir süre tartılmaktan kaçabilirsiniz. Ancak bu tutum tamamen yanlıştır. Gün aşırı tartılarak, kilo kontrolüne destek olabilir ve kendinize bir hedef belirleyebilirsiniz. Kilo verme sürecini hızlandırabilmek için düzenli olarak tartılmak ve değişimleri not etmek, etkili bir yöntem olacaktır.
7. Düzenli Olarak Doktorunuza Danışın.
Çoğu insan bunun farkında olmaz; ancak doktor kontrolü bir ihtiyaç değil, rutin olmalıdır. Kilo ile ilgili sağlık sorunları konusunda endişeleriniz varsa ve obez olma riskiyle karşı karşıya olduğunuzu düşünüyorsanız; doktorunuza daha fazla danışmalı ve obezite yönetimi hakkında bilgi almalısınız. Doktorunuzla birlikte mevcut sağlık durumunuzu değerlendirebilir, sağlık risklerini tartışabilir ve kilo verme seçeneklerinizi öğrenebilirsiniz.
Doktorlar yetişkinlerin sağlık sorunlarını önlemek için senede bir kere genel muayeneden geçmelerini önerirler. Bu muayeneler obezite için gereken önlemlerin alınabilmesi ve erken tespit ile ciddileşmeden çabukça tedavi edilebilmesine olanak sağlar.
Çocuklarda Obezite Nasıl Önlenir?
Çocukluk ve ergenlik döneminde hızlı bir şekilde kilo artışı olabilir. Bu dönemde alınan fazla kilolar, ilerleyen dönemlerde oluşabilecek şişmanlık için zemin oluşturacaktır. Ergenlik döneminde kilo alan çocukların kilolarının daha da artmaması için alınabilecek bazı önlemler vardır.
Aşırı kilo sorunu bulan ve obez olma riski taşıyan çocuklar, düzenli olarak doktor kontrolüne götürülmelidir. Bunun yanında, anne babaların da dikkat etmesi gereken bazı noktalar vardır:
- Çocuğunuza iyi bir örnek olmak, dikkat edilmesi gereken ilk adımdır. Anne ve babalar da sağlıklı besinler tüketerek ve düzenli egzersizler yaparak beden sağlıklarını korumaya çalışmalıdır. Bu sayede çocuk da ailesi gibi davranacaktır.
- Besinleri ödül ya da ceza olarak kesinlikle kullanmayın.
- Sağlıklı besinlerin faydalı taraflarını vurgulamaya çalışın ve bu besinleri tüketmeleri için eğlenceli yollar bulun.
- Yapılan egzersiz ve sportif faaliyetlerin kalp, akciğer ve diğer kasları daha güçlü hale getirdiğini anlatın ve bunları yaşamlarının bir parçası yapın.
- Kilolu çocukların pek çoğunun büyüyüp boyları uzadığında, vücutlarındaki kilo ve boy dengesi düzelecektir. Bu nedenle çocuklar biraz büyüyene kadar ve boyları uzayana kadar biraz sabırlı olmaya çalışın.
- Obezite genellikle ailedeki bireylerden aktarılır ve pek çoğu arasında görülür. Aile üyelerinde de obezite sorunu buluyorsa, onlar da kilo vermeye çalışmalı ve çocuğu da teşvik etmelidir.
Diğer çocuk hastalıklarına karşı alınabilecek önlemleri öğrenmek isterseniz; Çocuk Hastalıklarına Karşı Alınacak Önlemler Neler? Yazımıza göz atabilirsiniz.
Özel Sağlık Sigortası Diyetisyen Tedavisini Karşılar Mı?
Özel sağlık sigortası kapsamında sunulan teminat seçenekleri, ana ve ek teminatlar olmak üzere ikiye ayrılır. Ek teminatlar, sigorta şirketlerine göre değişebilir ve kişinin isteği doğrultusunda belirlenir. Diyetisyen ihtiyacı dahilinde poliçeye eklenen diyetisyen tedavi teminatı ile güvence alınabilmektedir. Bunun için diyetisyenlik hizmeti sağlayan sigorta şirketlerini araştırabilir ve size uygunluklarını kontrol edebilirsiniz.
Özel sağlık sigortası kapsamında en iyi fiyat teklifini almak ve sizin için en uygun poliçeyi hazırlamak için farklı sigorta şirketlerini karşılaştırmanız gerekir. Özel sağlık sigortası hizmeti sunan farklı sigorta şirketlerinin ürünlerini ve fiyat tekliflerini Sigorta Dünyası üzerinden karşılaştırabilirsiniz.
Sigorta Dünyası; hem sigorta şirketlerini ve ürünlerini karşılaştırmak için, hem de poliçe detayları hakkında doğru bilgilere ulaşabilmek için en etkili adreslerden biri olacaktır. Çağrı merkezimiz üzerinden 7 / 24 sağlık uzmanlarımıza ulaşarak bilgi alabildiğiniz gibi poliçe başvurusunda da bulunabilirsiniz. Bunun yanında web sitemiz üzerinden özel sağlık şirketlerinin tekliflerini öğrenebilir, ücretsiz başvuru yaparak poliçe talebi oluşturabilirsiniz.
