Hamileliğin belirli haftalarında yapılan ultrasonografik incelemeler, hem bebek hem de anne sağlığı için önemli veriler elde edilebilmesi açısından son derece gereklidir. Ultrasonografi cihazları sayesinde gebelik çok detaylı olarak incelenebilir ve bebekte olabilen bir anormalliğin keşfi veya bebeğin sonraki hayatını tehdit eden bir hastalığın erken tespiti yapılabilir. Erken haftalarda yapılan ayrıntılı ultrasonografi işlemi sayesinde anne ve bebek sağlığını koruma altına almak mümkündür.
Hazırladığımız bu içerikte; hamilelikte ultrason hakkında en çok merak edilen soruların cevaplarını vermeye çalıştık.
1- Detaylı Ultrason Hamileliğin Hangi Dönemlerinde Yapılır?
Hamilelikte ultrason hakkında en çok merak edilen sorulardan biri detaylı ultrasonun ne zaman yapılacağıdır. Detaylı ultrason değerlendirmelerinden ilki gebeliğin 6. - 11. haftaları arasında yapılır. Bu incelemeler, erken gebelik ultrasonu olarak adlandırılır ve gebelikte bebeğin gelişme durumu görülebilir. Detaylı ultrason görüntülemesinde incelenen gelişmeler şu şekilde olmaktadır:
- Fetüs sayısı yani gebeliğin tekil mi yoksa çoğul bir gebelik mi olduğu incelenir.
- İç gebeliğin olup olmadığı araştırılır.
- Fetüsün ölçümleri yapılarak gebelik haftasına uygun gelişip gelişmediği tespit edilir.
- Kalp, beyin, büyük damar yapıları, mesane, omurga, ense kalınlığı, böbrekler, karın duvarı gibi bölgelerdeki yapılar, burun kemiği, yüzdeki yapılar ve yerleşimleri izlenir.
- Plasentanın yerleşimi, yeteri kadar su olup olmadığı, annenin genital sisteminin gebelik için uygunluğu değerlendirilir.
Yapılan ilk detaylı ultrasondan sonra ikinci detaylı ultrason incelemesi gebeliğin 18. ya da 23. haftaları arasında yapılmaktadır.
2- Hamilelikte Detaylı Ultrason Nasıl Yapılır?
Hamilelik döneminin belirli haftalarında yapılan detaylı ultrason, bebek hakkında detaylı inceleme yapılmasına olanak sağlamaktadır. Detaylı ultrason yöntemi, alanında uzman kişiler ve kaliteli ultrason cihazları ile uygulanır.
Hamilelikte detaylı ultrason ortalama 30 ile 45 dakika aralığında sürer ve bu işlem için, annenin karnının mutlaka tok olması gerekir. Sıradan bir ultrason işlemi ile aynı şekilde uygulanan bu detaylı inceleme yöntemi, fazlasıyla güvenilir ve kesin sonuçlar için tercih edilmektedir. Detaylı ultrason aşamaları şu şekilde olmaktadır:
- İlk olarak anne adayının yatağa uzanması istenir. Sonrasında anne adayının karnına jel sürülür ve bebek görüntülenir.
- Söz konusu görüntüler monitör üzerinden izlenir ve gereken raporlar radyoloji uzmanı tarafından hazırlanır. Sonra bu raporlar, anne adayıyla paylaşılır.
- Görüntüleme işlemine rahmin yüzeyinden ve yumurtalıklardan başlanır. Burada kist, miyom gibi yapılar mevcut ise bu gibi durumlar tespit edilir. Daha sonra rahim ağzının ne kadar uzun olduğu incelenir.
- Bu işlemin hemen ardından bebek incelenir ve bu aşamada bebeğin kolları, bacakları, genital bölgesi, karnı, kalbi, göğüs kafesi, kafası ve boynu incelenir.
3- Ultrason Ne Sıklıkla Yapılmalıdır?
Ultrason, ses dalgaları ile çalışan bir cihazdır ve ses dalgalarının dokuya gönderilerek veri alınmasını sağlar. Dokuya gelen ses dalgaları yansır ve yansıyan ses dalgaları bir ekran üzerinde görüntülenir.
Ultrason, gebelik tanısı konduktan sonra 11. ve 14. haftalarda ense kalınlığı için, 18. ve 22. haftalar arasında ise anomali taraması için yapılır. Son olarak gebeliğin son ayında ve doktorun gerekli gördüğü diğer dönemlerde yapılabilmektedir.
Ayrıntılı ultrason ise riskli gebeliklerde, doğumsal sakatlık ve hastalıklar konusunda uzman bir perinatoloji uzmanı tarafından 18. ve 22. haftalar arasında yapılmaktadır.
4- Hamile Ultrasonu Ne Kadar Sürer?
Hamile ultrasonu, bebeğin kalp atışlarını dinlemek için kullanılan bir yöntemdir. Bebeğin kalp atışı ultrason cihazından dışarıya verilebilir ve bu sayede, bebeğin canlı olup olmadığı anlaşılabilir. Ultrason görüntülemesi, ekstrem bir durum olmadığı durumlarda, yaklaşık 4 ile 5 dakika arasında sürmektedir.
Doktorlar, gebeliği 3 safhada üzerinden açıklar ve değerlendirirler. Gebeliğin ilk üç ayı, 3. ve 6. ayı arası, son üç ayı olmak üzere dönemlere ayrılır. Bu üç döneme göre ultrason görüntülemesi yapılmakta ve anne ile bebek sağlığı detaylı olarak incelenebilmektedir.
5- Erken Hamilelik Ultrasonu Kimlere Yapılır?
Gebeliğin anne rahmine yerleşmesinden sonra belirli haftalarda değerlendirilmesi, özellikle bazı önemli durumların tespiti amacı ile yapılmaktadır. Bu işlem anne ve bebeğe zarar veren bir inceleme değildir. Bunun için erken hamilelik ultrasonuna ihtiyaç olacaktır.
Erken gebelik ultrasonun yapılacağı adayların da belirli şartları karşılaması gerekmektedir. Erken gebelik ultrasonu sadece şu şartlar sağlandığında yapılır:
- gebelik haftasından emin olmayan gebeler.
- daha önce düşük yapmış gebeler.
- dış gebelik geçirmiş gebeler.
- pelvik ağrısı olan gebeler.
- kanaması olan gebeler.
6- Hamilelikte Ultrasonografinin Kullanım Amaçları Nelerdir?
Hamilelikte ultrasonografinin belli başlı kullanım amaçları bulunmaktadır. Bu amaçlar şöyle sıralanabilir:
- Erken dönemde gebeliğin tanısı ve değerlendirilmesi için yapılmaktadır. Aynı şekilde erken gebelikte kanama ortaya çıktığında, fetusun canlı olup olmadığı ultrasonografi ile öğrenilebilir.
- Gebelik kesesinin ve fetal büyüklüğün değerlendirilmesinde ultrasonografi kullanılır.
- Plasentanın yerinin saptanması için ultrasonografiye ihtiyaç vardır.
- Çoğul gebeliğin tanısı ultrasonografi ile konabilir.
- Amniyon sıvısının fazla ya da az olduğu durumlar da ultrasonografi ile saptanır.
- Fetusa ait pek çok anomali 20 hafta civarında yapılacak olan detaylı ultrasonografi ile saptanabilir.
- Anne karnında kaybedilen bebeğin saptanması sağlanır.
- Bebeğin rahim içinde duruş pozisyonunun ve iyilik halinin saptanması mümkündür.
- Son olarak en yaygın bilinen kullanım alanı ile bebeğin cinsiyeti öğrenilebilir.
7- Ultrason Bebeğe Zarar Verir Mi?
Anne baba adaylarının en çok merak ettiği ve ultrasondan çekinmelerine neden olan soru ise bebek için herhangi bir zararın olup olmamasıdır. Ultrason son derece faydalı bir teknoloji olmasına rağmen, akıllara soru işaretlerini de getirmektedir.
Röntgen ışınlarında, iyonize edici özellikler bulunmasına karşın ultrasonografi, seslerin dokuya gönderilip geri alınması sistemi üzerinden çalışır. Ses dalgalarının canlı dokuya zarar vermesi ise mümkün değildir. Durum böyleyken, ultrasonun bebek ya da anne için herhangi bir risk durumu oluşturmadığını söyleyebiliriz.
8- Ultrason Cihazı Çeşitleri Nelerdir?
Ultrason, dokuların arasında ilerlemek için insan kulağının duyamayacağı frekanstaki ses dalgalarını kullanan ve bu ses dalgaları ile elde edilen gerçek zamanlı görüntüleri gösteren bir sistemdir.
Ultrason cihazı 2 ayrı parçadan oluşmaktadır. Bu parçalardan ilki, insan vücudu ile temas eden prob adı verilen uçtur ve el ile kontrol edilir. Cihazın diğer parçası ise gönderilen ses dalgalarını görülebilir hale getiren görüntü işleme ünitesidir. Ultrason cihazları sağladıkları görüntünün kalitesine ve detayına göre farklı türlere ayrılır. Bunlar;
- 2 boyutlu (2D) ultrason cihazları, rutin incelemelerde kullanılan cihazlardır. 2D ultrason makineleri, genel değerlendirme ve kontrol amaçlı uygulamalar için kullanılır.
- 3 boyutlu (3D) ultrason cihazları, gebelik takibinde daha net sonuçlara ulaşılmasını sağlar. Bu uygulama sayesinde bebeğin gelişimi sağlıklı bir şekilde gözlemlenebilir.
- 4 boyutlu (4D) ultrason cihazı ise üç boyutlu ve hareketli görüntü elde edilmesine olanak sağlayan ve son teknolojiye sahip bir cihazdır.
9- Dört Boyutlu (4D) Ultrasonografi Nedir?
Dört boyutlu ultrasonografi son yıllarda geliştirilen ve farklı açılardan hızlı görüntü alan sistemi ile bebeğin üç boyutlu görüntüsünün elde edilmesine olanak tanıyan bir teknolojidir. Dört boyutlu ultrasonografi ile elde edilen görüntüler son derece kusursuzdur. Bunun yanında iç organları göstermede klasik ultrason kadar başarılı değildir. Detaylı inceleme ve gelişimi görmek için hala klasik yöntemler kullanılmaktadır.
Dört boyutlu ultrasonografi anne babayla bebeğin duygusal bağının bebek doğmadan gelişmesi için etkilidir. Bu ultrason için bebeğin ilk fotoğrafı diyebiliriz. Son yıllarda bu teknoloji, ülkemizde de giderek yaygınlaşmaya başlamıştır.
10- Doğum Sigortası Ultrason Masraflarını Güvence Altına Alır Mı?
Son olarak anne – baba adayları, doğum ve hamilelik sürecinde önemli bir ihtiyaç olan ultrason masraflarını karşılama koşullarını merak etmektedir. Bu aşamada da ultrason giderlerinin sigorta kapsamında karşılanıp karşılanmadığı sorusu akıllara gelmektedir. Ultrason masrafları gibi tarama ve testlerin masrafları, doğum sigortası üzerinden karşılanmaktadır.
Doğum sigortası kapsamında sunulan güvenceler, sigorta şirketlerine ve anne adaylarının ihtiyaçlarına göre değişebilir. Genel olarak sunulan ana teminat seçenekleri ise benzerlik göstermektedir. Doğum sigortası kapsamında güvence altına alınan durumları genel olarak şu şekilde ifade edebiliriz:
- Hamilelik rutin kontrolleri.
- Tahlil ve tetkikleri.
- TORCH taraması.
- NST ve ikili tarama testi.
- Gebelik komplikasyonları.
- Normal veya sezaryen doğuma ait masraflar.
- Hiperemezis, preeklampsi, düşük ve düşük tehdidi.
- Zorunlu kürtaj.
- Doğum ya da gebeliğin neden olduğu rahatsızlıklar.
- Doğum öncesi ve sonrası oluşabilecek komplikasyonlar.
Doğum sigortası, doğum teminatı ile özel sağlık sigortası ya da tamamlayıcı sağlık sigortası üzerinden satın alınabilmektedir. Anne adayları, kendilerine ve yaşam standartlarına uygun olan poliçe seçeneğini seçerek, doğum teminatı eklemesi yapabilirler.
Hamilelik döneminde karşılaşılabilecek durumları koruma altına alan doğum sigortası ürününü yaptırmak isteyen adaylar, var olan sağlık sigortası poliçelerine ek olarak doğum teminatını dahil edebilirler. Bunun için işlem yaptıkları sigorta şirketine başvuru talebinde bulunabilir ve isteklerini belirtebilirler. Sonrasında ilgili sigorta şirketinin prosedürleri üzerinden gerekli risk değerlendirmeleri yapılacak ve poliçeye doğum teminatı dahil edilecektir.
Sigorta Dünyası web sitemiz üzerinden ücretsiz sorgulama yaparak tüm doğum sigortası şirketlerini karşılaştırabilir ve en iyi fiyat tekliflerini değerlendirebilirsiniz. Aynı zamanda çağrı merkezimiz üzerinden 7 / 24 sağlık çalışanlarımıza ulaşabilir ve danışma alabilirsiniz.